MÜZİĞE FİLOZOFÇA YAKLAŞIMLAR

Sartre, Nietzsche, Barthes gibi düşünürlerin verdikleri eserler haricinde birer müzisyen olduklarını biliyor muydunuz? Hatta Nietzsche’nin piyano için yazılmış bir çok bestesi olduğunu? Bu yazıda filozofların müziğe karşı yaklaşımlarını ve fikirlerini paylaşmak istedik.

Müzik, ilk çağlardan beri bir çok farklı amaç için kullanılmıştır. İşlevi ne olursa olsun küçümsenemeyecek bir etkisi vardır ve bilimsel olarak kabul edilmiştir. Avcılıkta, tıpta, hatta işkence yöntemleri arasında bile yer etmiş önemli bir araç, bazen amaç, bazen de ilaç olmuştur. Böylesine kapsamlı bir sanat dalıyla ilgili söylenmiş çokça söz, ortaya atılmış çokça fikir çıkmıştır elbette.

Müzik hakkında herkesin söyleyecek bir şeyleri vardır, şüphesiz. Müziği duymak, onu yorumlamak için yeterlidir belki de. Çünkü müzik hayatın içindedir ve nereye gidersek gidelim bizimledir, herkes içindir. Hayatla bütünleşmiş ve her ruhun içine bir şekilde sızmayı başarmış bu sanatla ilgili neler söylenmiş?

Okurken belki de sizin yerinize tarif edildiğini hissettirecek birkaç özdeyiş;

“Müzik, şu özel kıvancı, şu özel kötümserlik halini,şu acıyı, şu esrikliği, şu nesneyi ya da dinginliği, yanına herhangi bir yardımcıyı almadan ve bu duyguların sahiplerini göstermeden anlatır. Gene de biz bu damıtılmış halinde bile bunları kesin olarak tanırız. Bu durumlarda bile bizim imgelerimizi kolayca etkiler. Bizimle aracısız olarak konuşan, görünmez ama gene de çok canlı olan bu dünyaya bir görüş vermek, onu etli, canlı yapmak isteriz. Başka türlü söylersek, ona somut bir analoji oluşturacak örnekler
yakıştırmak isteriz.”

Friedrich NİETZSCHE: Alman filolog, filozof, kültür eleştirmeni, şair ve besteci. Din, ahlak, modern kültür, felsefe ve bilim üzerine metafor, ironi ve aforizma dolu bir üslupla eleştirel yazılar yazmıştır. (1844-1900)

 

 

“İyi bir müzik dinleyicisi, kulaklarıyla düşünebilen ve düşünce üretebilen kişidir.”

Theodor ADORNO: Alman felsefeci, toplumbilimci, besteci ve müzikbilimci. (1933-1969)

 

 

 

 

 

 

“Müzik, doğruca ruha seslenir.Ruh da kendisini ancak müzik yardımıyla en iyi biçimde anlatabilir.”

Wolfgang GOETHE: Alman edebiyatçı, politikacı, ressam ve doğabilimci. (1749-1832)

 

 

 

 

 

 

“Müzik, dünya üzerine cezalandırılmayan ve ucuz olan tek coşkudur.”

Sydney SMİTH: İngiliz yazar. (1771-1845)

 

 

 

 

 

 

 

“Jimnastik bedenin disiplini için gerekliyse, müzik de ruhun disiplini için gereklidir.”

ARİSTO: Antik Yunan filozofu. Platon ile batı düşüncesinin en önemli iki filozofundan biri. Fizik, gökbilim, ilk felsefe, zooloji, mantık, siyaset ve biyoloi gibi konularda pek çok eser vermiştir. (M.Ö. 384-M.Ö. 322)

 

 

 

“Müzik öyle bir denizdir ki, ben paçaları sıvadım ama henüz içine giremedim.”

Hammamizade Dede Efendi: Türk hanende, neyzen ve besteci. (1778-1846)

 

 

 

 

 

 

 

Müzik seven kişi, başka değerlere de sahiptir.”

Joseph ADDİSON: İngiliz deneme yazarı, şair ve siyasetçi. (1672-1719)

 

 

 

 

 

 

“Hiçbir şekil, hiçbir sözcük kalbin derinliklerini müzik kadar iyi ifade edemez.”

Friedrich VİSCHER: Alman, estetikçi ve şair. Estetik’in bağımsız ve yalnız güzelin bilimi olmasını amaçlayan çalışmalarıyla tanınmıştır. (1807-1887)

 

 

 

 

 

 

“Müzik, söylenemeyeni ve hakkında sessiz kalınması olanaksız olanı ifade eder.”

Victor HUGO: Victor Marie Hugo Romantik akıma bağlı Fransız şair, romancı ve oyun yazarı. En büyük ve ünlü Fransız yazarlardan biri kabul edilir. Hugo’nun Fransa’daki edebi ünü ilk olarak şiirlerinden sonra da romanlarından ve tiyatro oyunlarından gelir. (1802-1885)

 

 

 

 

 

“Artan tinsellik ve soyut düşünce ve coşkuyu ifade etmek daima sese ve tınıya yönelir.Müzik belki de sanatın son sözü; tıpkı ölümün yaşamın son sözü olması gibi.”

Heinrich HEİNE: Christian Johann Heinrich Heine, 19. yüzyılın en ünlü Alman şairlerinden biridir. (1797-1856)


Karnaval’da Arayın